| (၁) သူ႔ကုိစတင္ေတြ႔သည္မွာ ဆရာႏိုင္၀င္းေဆြ၏ ကေလာင္ေရႊရတုပြဲတြင္ ျဖစ္သည္။ ေရႊရ တုသဘင္အခန္းအနားကို မာနယ္ပေလာရွိ (NLD) ႐ံုးခ်ဳပ္တဖက္ျခံရွိ အိမ္ကေလးတလံုးတြင္ ခင္းက်င္းၾကသည္။ ၁၉၉၁ ဧၿပီ ၁။ ဆရာႏိုင္ကို ေလးစားခ်စ္ခင္ၾကသည့္ စာေရးဆရာ၊ ကဗ်ာ ဆရာမ်ား၊ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းဆရာႏွင့္ အမ်ဳိးသားၫြန္႔ေပါင္းအစိုးရ အဖြဲ႔၀င္တခ်ဳိ႕၊ တပ္ရင္း ၂၀၈ မွ ရဲေဘာ္တခ်ဳိ႕ တက္ေရာက္ၾကသည္။ အေရအတြက္မ်ားလွသည္ မဟုတ္။ ရန္သူ႔နဂါး မင္းစစ္ဆင္ေရးက စတင္ေနခဲ့ၿပီးျဖစ္၍ မာနယ္ပေလာရွိ ေတာ္လွန္ေရးတပ္မ်ားက ေဒါနေတာင္ တန္းတြင္ တုိက္ပြဲ၀င္ေနၿပီ။ တိုက္ပြဲမွ လက္နက္ႀကီးေပါက္ကြဲသံကိုပင္ သဲ့သဲ့ၾကားေနရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ပင္ ဆရာႏိုင္၀င္းေဆြ၏ ကေလာင္ေရႊရတုပြဲ နဲနဲႏွင့္ က်ဲက်ဲ ၀ုိင္းလိုက္ၾကသည္။ စကား၀ုိင္းတြင္ တဦးခ်င္းစကားေျပာၾကသည္။ ကိုေအာင္ေစာဦးအလွည့္က်ေသာအခါ ျပည္တြင္းက စာေပအေနအထားကိုေျပာသည္။ သူေတာမခိုမွီ ကဗ်ာဆရာ၊ စာေရးမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ ခဲ့ရေၾကာင္း၊ ေတာတြင္းစာေရးဆရာမ်ားအေနနဲ႔ ျပည္တြင္း စာေရးဆရာမ်ား၏ကိုယ္စား ပို၍ လႈပ္ရွားႏုိင္ၾကလိမ့္မည္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနေၾကာင္းေျပာၾကသည္။ သူေျပာသည္ကို မွတ္တမ္းအျဖစ္ က်ေနာ္က လုိက္ေရးေပးရသည္။ ဆရာႏုိင္က မွတ္ တမ္းစာအုပ္ထုတ္ေ၀ခ်င္၍ မွတ္တမ္းလိုက္ေရးေပးဖို႔ေတာင္းဆိုသျဖင့္ က်ေနာ္ကလိုက္မွတ္ ေပးရခ်င္းျဖစ္သည္။ လြတ္ေျမာက္ေဒသ စာေရးဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာမ်ား၏ စာေပကို သူကအ ေလးေပးၿပီးေျပာသျဖင့္ သူ႔ကိုသတိျပဳလုိက္မိသည္။ အျခားမိတ္ေဆြအမ်ားက ဆရာႏိုင့္စာေပ အႏုပညာကိုသာ ေကာင္းခ်ီးေပးၾကသည္။ (၂) တကယ္က လြန္ခဲ့သည့္ ၁၇ ႏွစ္ - ၁၈ ႏွစ္ ကာလ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈတြင္ အတူ တကြ လႈပ္ရွားမႈတခုထဲတြင္ ပါ၀င္ခဲ့ၾကဖူးသည္။ ထုိစဥ္က သူ႔ကို ကိုယ္မသိ။ ကုိယ့္ကုိ သူမသိ။ မာနယ္ပေလာႏွစ္ကာလမ်ားကို ျဖတ္သန္းလာခဲ့ၾကသည္။ မာနယ္ပေလာ ႏွစ္ကာလမ်ားကို ျဖတ္သန္းလာခဲ့ၾကၿပီး အေမရိကန္ကို ေရာက္လာၾက၊ ျပန္လည္ဆံုဆည္းၾက၊ ေရွးေဟာင္း ေႏွာင္းျဖစ္ျပန္ေျပာၾကေတာ့မွ သူ႔ေနရာ ကိုယ့္ေနရာ ေနရာအမွတ္အသားမ်ားကို ျပန္ေတြ႔ၾက ရသည္။ သမုိ္င္းကိုတူးဆြရင္းျပန္ျမင္ၾကရ သည္။ ထိုစဥ္က က်ေနာ္က ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ေနာက္လိုက္မွ်သာ ခ်ီတက္ရာ တြင္ပါသည္။ ဦးသန္႔ဂူဗိမာန္အတြက္ အုတ္သယ္ရာတြင္ပါသည္။ လက္ဆင့္ကမ္း ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိေရး စာရြက္စာတမ္းမ်ားကို ေ၀ငွရသည္။ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ဦးပဥၨင္းမ်ား ႏိုင္ငံေရး ေဟာေျပာသည့္အခါ အားေပးရသည္။ လက္ခုပ္တီးၾသဘာေပးရသည္။ ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ား တိုင္ေပးရသည္။ ဟစ္ေအာ္ေႂကြးေၾကာ္ ေပးရသည္။ ေျမျပင္ႏွင့္ ေကာင္းကင္နံရံမ်ားကို ႐ုိက္ ခတ္တုန္ဟီးေစသည့္ စစ္အာဏာရွင္ဆန္႔က်င္ေရး ေႂကြးေၾကာ္သံကို က်ေနာ္က အားကူျဖည့္ ဆည္းေပးသည္။ ဒီေလာက္ပဲ။ “ကုိေအာင္ေစာဦး ... ေျပာစမ္းပါအံုး... အဲဒီတုန္းက ကားေခါင္မိုးေပၚမွာ ေက်ာင္းသူ တဦးကတက္ၿပီး တရားေဟာတယ္မဟုတ္လား ... အဲဒီေက်ာင္းသူက ဘယ္သူလဲဗ် ဦးသန္႔ အေလာင္းကို သယ္လာခဲ့ၾကတဲ့ညေလဗ်ာ ... ဘြဲ႔ႏွင္းသဘင္ခန္းမေရွ႕မွာေလဗ်ာ။” သူကေျဖသည္။ မွတ္ဉာဏ္ေကာင္းတဲ့သူ။ အမွတ္သည္းေျခႀကီးသူ။ လူပုဂၢိဳလ္ႏွင့္ အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို ခေရေစ့တြင္းက် မွတ္သားထားတတ္သူ။ သူ႔ကိုက်ေနာ္ အံၾသမိသည္။ ဒီေလာက္မွတ္မိေနတဲ့သူ။ သူက မေဌးေဌး၀င္းတဲ့။ သု၀ဏၰကေလ။ ေထာင္က်တဲ့ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ထဲမွာ ၅၂ ေယာက္ေျမာက္ ေက်ာင္းသူေပါ့။ အသက္အငယ္ဆံုးေလ။ က်ေနာ္က ေမးျပန္သည္။ “အဲဒီညက က်ေနာ္တို႔ သမိုင္းေဆာင္ကိုပတ္ၿပီး ဆႏၵျပခ်ီ တက္ၾကေတာ့ ခင္ဗ်ားပါေသးလား” လႈပ္ရွားမႈအေျခအေနျခင္း ႏွစ္ကာလျခင္းမတူ။ က်ေနာ့္မွာ ေရာေထြးေနၿပီ။ ကိုေအာင္ ေစာဦးက အေသးစိတ္အေသအခ်ာေျဖသည္။ ထုိစဥ္က ကိုယ္ေရးမွတ္တမ္းေရးဖို႔ အခက္အခဲ ရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္မေရးျဖစ္။ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈတြင္ ျဖန္႔ေ၀သည့္ လႈံ႕ေဆာ္စာရြက္မ်ား၊ တပ္လွန္႔ေႂကြးေၾကာ္သံမ်ားကို အိမ္ထရံထဲ ထိုးထည့္သို၀ွက္ထားရသည္။ တအိမ္မွ တအိမ္ ေျပာင္း အိမ္ငွားေနရသျဖင့္ ထိုသုိ႔သိမ္းဆည္းသို၀ွက္ထားရသည္မွာလဲ မလြယ္လွ။ တခ်ိန္ခ်ိန္ လြတ္ေျမာက္လာသည့္ကာလတြင္ သမိုင္းျပတိုက္တြင္ ျပသထားႏိုင္ရလိမ့္မည္။ အနည္းဆံုး သမိုင္းမွတ္တမ္းျဖစ္ေနရမည္။ ဤသို႔ျဖင့္ က်ေနာ္က ထရံၾကားညႇပ္ကာသိမ္းသည္။ ကိုေအာင္ ေစာဦးက ဦးေႏွာက္ထဲတြင္ သိမ္းဆည္းထားသည္။ ထိုသို႔သိမ္းဆည္းတတ္သူ။ သူကေတာ့ ထုိေႂကြးေၾကာ္သံမ်ားကိုပါ မွတ္မိစြဲလမ္းေနသည္။ သူက သမုိင္းျပတုိက္ပါပဲ။ ျပတိုက္ျဖစ္ေနခဲ့ သည့္သူ။ မာနယ္ပေလာ ေတာ္လွန္ေရးအေျခခံစခန္း၌ ၉၁-၉၂ တြင္ ေခတၱဆံုစည္း။ ထို႔ေနာက္ ခြဲခြာခဲ့ၾက။ ၁၉၉၉ တြင္ သူႏွင့္ျပန္ဆံုသည္။ အေမရိကန္၊ အင္ဒီယားနားျပည္နယ္ က်ေနာ္ရွိေန သည့္ ဖို႔တ္၀ိန္းၿမိဳ႕သို႔သူ ေရာက္လာခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိစဥ္က မိတ္ေဆြတဦး၏အိမ္သို႔ သူ ေရာက္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဖုန္းဆက္ၿပီး အေၾကာင္းၾကားသျဖင့္ သူရွိရာသို႔ က်ေနာ္အေျပး ေရာက္လာခဲ့သည္။ သူ႔လက္ထဲတြင္ သူျပဳစုခဲ့သည့္ “လြတ္လပ္ေရးေရႊရတု” သမုိင္းမွတ္တမ္း စာအုပ္ ႀကီးက ပါလာသည္။ လူေရာ စာအုပ္ပါေတြ႔လိုက္ရသျဖင့္ ၀မ္းသာလြန္း၍ လႈိက္ေနေလသည္။ စာအုပ္ကိုငံု႔ၾကည့္ရင္း က်ေနာ္အံ့ၾသေနမိသည္။ သူ႔လက္ကို ဒုတိယအႀကိမ္လွမ္းဆြဲကာ ႏႈတ္ ဆက္လုိက္ရသည္။ သူ႔အားထုတ္ႀကိဳးပမ္းမႈကိုအေလးအနက္ အသိအမွတ္ျပဳကာဂုဏ္ျပဳလိုက္ ျခင္းျဖစ္သည္။ က်ေနာ့္မွာ သူ႔ေလာက္မလုပ္ႏိုင္။ သူ႔လိုမျပဳစုႏိုင္။ လူ႔ရာဇ၀င္၊ လူ႔သမိုင္းကို လူထုဘက္ ကရပ္ၿပီး ေရးလွ်င္၊ ျပဳစုလွ်င္ ထိုသမိုင္းကို က်ေနာ္ခ်စ္သည္။ ေလးစားသည္။ တန္ဘိုးထား သည္။ ဖိႏွိပ္သူ၊ အုပ္စိုးျခယ္လွယ္ေသြးစုပ္သူဘက္က ဖားယားၿပီးေရးလွ်င္ က်ေနာ္စက္ဆုပ္ သည္။ ထို႔ေနာက္ ထုိသမုိင္းစာတမ္း စာေစာင္ႏွင့္ သမိုင္းဆရာကို မစင္ပုတ္လိုသေဘာထား ကာ ရြံေနတတ္သည္။ ထုိသေဘာထားကို ေျပာင္းလဲပစ္၍မရႏိုင္ေတာ့။ ဗမာျပည္စစ္အုပ္စု၏ အစုတ္အပဲ့သမိုင္းစာအုပ္မ်ားထြက္ေပၚခဲ့သည္။ ျပည္သူလူထုသမိုင္းက ထြက္ေပၚ မလာႏုိင္ခဲ့။ ဒီမုိကေရစီႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ လႈပ္ရွားမႈသမိုင္းကို သူျပဳစုေသာအခါ ဂုဏ္မယူပဲ မေန ႏိုင္ေတာ့။ ဒုတိယအႀကိမ္ လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္ေသာအခါ က်ေနာ့္မွာ လႈိက္လွဲရင္ခုန္ ေနေလ သည္။ (၃) လြတ္လပ္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဒီမုိကေရစီအတြက္ ႐ုန္းကန္ေနဆဲ တုိက္ပြဲ၀င္ေနသူ ဘက္က တဖက္တြင္ ျပည္တြင္းဒီမုိကေရစီလႈပ္ရွားမႈ သမုိင္းစာတမ္းမ်ားကိုပါ စုစည္းထုတ္ ေ၀သူ။ စစ္အာဏာရွင္ေခတ္ အေမွာင္ေခတ္တေလွ်ာက္လံုး အေမွာင္ခ်ျခင္းခံထားရေသာ မ်ဳိးဆက္ေဟာင္း မ်ဳိးဆက္သစ္တို႔အတြက္ သမုိင္း၏အလင္းေရာင္ကို ရရွိေစလိုသည့္ ျပင္းျပသည့္ ဆႏၵကိုေတြ႔ရွိရသည္။ ခ်ဳိက်ဳိးနားရြက္ပဲ့ သမိုင္းလိမ္သမုိင္းညာကို လူထုသမိုင္းႏွင့္ သူက အစားထုိးေပးသည္။ လူအလူနေတြ မျဖစ္ေစရေအာင္လုိ႔။ ေငြပံုေပၚမွာထိုင္ၿပီး သမုိင္းစာအုပ္ထုတ္ေ၀ရျခင္းမဟုတ္။ အခက္အခဲေပါင္းမ်ားစြာကို ေနာက္ေက်ာဘက္တြင္ထားႏုိင္ခဲ့သူ။ ပညာတတ္ပညာရွင္ အေထာင္အေသာင္းထဲမွာ သူ႔လို သမိုင္းျပဳစုသူ တေယာက္ေပၚလာဖို႔ အလြန္ခက္သည္။ ၂၀၀၆-၂၀၀၇ တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာ ၏ “ကိုယ္တုိင္ေရးအတၳဳပၸတၱိ” ပထမတြဲကို ထုတ္ေ၀ခဲ့ၿပီး ဒုတိယတြဲကို ထုတ္ေ၀ရန္ျပင္ဆင္ေန ဆဲ။ တိုက္တိုက္ဆုိင္ဆိုင္ပင္ ဖက္ဆစ္စစ္အုပ္စုေခါင္းေဆာင္ ေန၀င္း၏ ခါးပိုက္ေဆာင္ လက္ ကိုင္ဒုတ္ သခင္တင္ျမက “ဘံုဘ၀မွာျဖင့္ ထက္ၾကပ္မကြာ” ကို ၂၀၀၇ မတ္လတြင္ ထုတ္ေ၀ သည္။ ေခတ္ၿပိဳင္ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေရးထားသည့္ ေခတ္ၿပိဳင္သမိုင္းစာအုပ္မ်ား ျဖစ္ လာခဲ့သည္။ အမ်ဳိးသားျပည္သူလူထု၏ ရန္သူစစ္အုပ္စုလက္ထဲတြင္ သခင္တင္ျမက သူ႔သ မိုင္းစာအုပ္ကို ထုတ္ေ၀သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာက ရန္သူလက္လွမ္းမမွီသည့္ လြတ္ေျမာက္ ေဒသတြင္ သူ႔သမုိင္းကို ကိုေအာင္ေစာဦးက ထုတ္ေ၀သည္။ ထုတ္ေ၀ပံုခ်င္းမတူသကဲ့သို႔ သ မုိင္းကိုေရးသူႏွစ္ဦး၏ ရပ္တည္မႈ၊ ဘက္ရပ္မႈသည္ လည္းမတူေတာ့။ ရန္သူကို ဒူးေထာက္အ ညံ့ခံသူႏွင့္ ရန္သူကို လူထုဘက္မွရပ္ကာ တိုက္ေနသူတို႔ႏွစ္ဦးၾကားတြင္ တန္ဘိုးက မိုးႏွင့္ေျမ ႏွယ္ ကြာျခားသြားၿပီ။ တန္ဘုိးႀကီးမားသည့္ သမိုင္းစာအုပ္ကို ျပည္သူလူထုလက္ထဲကို ပို႔ ေဆာင္ေပးသူမွာ ကိုေအာင္ေစာဦးပင္ျဖစ္သည္။ ဗမာျပည္တြင္ ထုတ္ေ၀သူႏွင့္ စာအုပ္တုိက္က အမ်ဳိးမ်ဳိး။ စာအုပ္အေရာင္းအ၀ယ္ အျမတ္အစြန္းကိုၾကည့္ၿပီး ထုတ္ေ၀သူမ်ား၊ စာအုပ္တုိက္ မ်ားမွာ တေလွႀကီးရယ္။ သမုိင္းတန္ဘုိးႀကီးသည့္ စာအုပ္မ်ားကိုထုတ္ေ၀သူႏွင့္ စာအုပ္တုိက္ မွာ မ်ားမ်ားစားစားမရွိ။ ဗမာျပည္အျပင္ဘက္တြင္ ပံုမွန္စာအုပ္ထုတ္ေ၀သူအလြန္နည္းသည္။ ႐ႈံးခံၿပီးထုတ္ေ၀သူမွာ အလြန္နည္းသည္။ သူအပတ္တကုတ္ ထုတ္ေ၀ျဖန္႔ခ်ိခဲ့သည့္ စာအုပ္ အေရအတြက္မွာမနည္းလွ။ ျပည္တြင္းစစ္ႏွင့္ ျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားမႈသမုိင္း၊ သမိုင္းမွန္ ကူကြက္မ်ား၊ ဗကသ ႏွင့္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈသမုိင္း၊ မႈိင္း၏ စာေပလႈပ္ရွားမႈ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လႈပ္ရွားမႈသမိုင္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာ၏ ျဖတ္သန္းမႈသမုိင္း၊ သမုိင္းမွတ္တမ္းစာအုပ္မ်ား တအုပ္ခ်င္း စဥ္ၿပီးထြက္လာသည္။ ျပည္သူတို႔၏ သမုိင္းစာအုပ္မ်ားထဲတြင္ အနာဂတ္အတြက္ မီး႐ွဴးတန္ေဆာင္မ်ား ပါလာေလသည္။ သူက ထိုသမုိင္းမီး႐ွဴးတုိင္ကုိ ထြန္းညႇိေပးသူ။ သို႔မ ဟုတ္ေတာက္ပခြင့္မရေသာ သမုိင္းကုိ ျပန္လည္ထြန္းညႇိႏိုင္ေသာသူ။ ျပည္ပသို႔ထြက္လာၾက သူမ်ားထဲတြင္ သူ႔လိုလူ တေယာက္ပဲရွိသည္။ (၄) ဗမာျပည္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတြင္ ေက်ာင္းသားမ်ားက အဖိႏွိပ္ခံလူထုဘ၀ကို ကိုယ္စားျပဳ ကာ ထိုလူထုအတြက္ တရားမွ်တေရး၊ လြတ္လပ္ေရး၊ ဒီမိုကေရစီေရး ထို႔ေနာက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့ၾကသည္။ ေက်ာင္းသားတုိက္ပြဲသည္ လူထုတိုက္ပြဲျဖစ္လာသည္။ ေက်ာင္း သားလႈပ္ရွားမႈသည္ လူထုလႈပ္ရွား႐ုန္းကန္မႈႀကီးျဖစ္လာသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ဗမာျပည္သမိုင္းတြင္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ အစဥ္အလာႀကီးမားလာခဲ့ေတာ့သည္။ ကိုေအာင္ေစာဦးက ၁၉၅၂ တြင္ ေမြးသျဖင့္ သူေမြးဖြားရာ ဗမာျပည္ေျမအျပင္သည္ ေသနတ္သံ၊ ယမ္းနံ႔ ေသြးညႇီနံ႔၊ ရြာကိုျပာခ်ပစ္၍ ေခြးအူသံႏွင့္ မီးခုိးနံ႔၊ ငိုးေႂကြး႐ႈိက္သံ၊ ပိုးစိုး ပက္စက္အေလာင္းမ်ားျဖင့္ လႊမ္းေသာေျမျပင္ျဖစ္သည္။ ၇၄-၇၅-၇၆ ႏွင့္ ၈၈ လႈပ္ရွားေတာ္ လွန္မႈမ်ားတြင္ ပါ၀င္ခဲ့ၾကသည့္ မ်ဳိးဆက္အေတာ္မ်ားမ်ားသည္ ထိုျပည္တြင္းစစ္ အနံ႔အသက္ ျမင္ကြင္း ၀န္းက်င္တြင္ ေမြးဖြားႀကီးျပင္းခဲ့သူျဖစ္သည္။ တကယ္လည္း ထုိေတာ္လွန္ေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ ျပည္တြင္းစစ္ ဒီမုိကေရစီႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိတ္သုဥ္းမႈကုိ ေရာင္ျပန္ဟပ္ ျခင္းျဖစ္သည္။ အဆက္အထံုးျဖစ္သည္။ ရန္ကုန္သြားဘက္ဆုိင္ရာ ေဆးတကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘ၀တြင္ ကိုေအာင္ေစာဦး သည္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈတြင္ အလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈတြင္ ပါ၀င္လာခဲ့သည္။ တက္ႂကြ သည့္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ဟု သူ႔ကို အမွတ္သေကၤတျပဳထားၾကသည္။ ၁၉၇၆ တြင္ ေန၀င္းစစ္အုပ္စု၏ အက်ဥ္းေထာင္နရသိမ္တြင္ ေက်ာင္းသားႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားျဖစ္လာခဲ့ သည္။ စစ္ခံု႐ံုး စစ္မိန္႔ျဖင့္ အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ေထာင္ဒဏ္ ၇ ႏွစ္ က်ခဲ့သည္။ထို႔ေနာက္စစ္အုပ္စုက သူ႔ကိုေက်ာင္းထုတ္ပစ္သည္။ ထံုးစံအတိုင္းပင္။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို ေတာ္လွန္ေသာႏိုင္ငံ ေရးသမား ေက်ာင္းသားႏိုင္ငံေရးသမားတို႔ကို ထုိသို႔ႏွိပ္ကြပ္ေနက်။ မိေမြးတိုင္း ဖေမြးတုိင္း ေထာင္အျပင္ေရာက္လာခဲ့ျခင္းကိုက ကံေကာင္းလွသည္ဟု ေျပာရလိမ့္မည္။ တခ်ဳိ႕က ေထာင္ တြင္းမွာက်ဆံုး၊ တခ်ဳိ႕ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ ခႏၶာကိုယ္ ပ်က္စီးသြား။ ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းမႈကိုက အညႇာ အတာ ကင္းမဲ့ၿပီးသား။ ၁၉၈၂ တြင္ ပုဒ္မ ၅ ညျဖင့္ အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္က် ခဲ့ျပန္သည္။ ထိုမွစကာ ေတာ္လွန္ေသာ ေက်ာင္းသားဘ၀မွ တဆင့္တက္ကာ ႏိုင္ငံေရးသမား ဘ၀ ေတာ္လွန္ေရးသမားဘ၀သို႔ ကူးေျပာင္းလုိက္သည္။ ၁၉၇၉ တြင္ ျပည္တြင္းတြင္ေျခရာေဖ်ာက္ ကာ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးထဲ ေရာက္လာသည္။ ၁၉၉၁ ေဖေဖၚ၀ါရီ ၁၄ တြင္ မာနယ္ ပေလာသို႔ ေရာက္လာသည္။ ဒုတိယအႀကိမ္ေတာခုိ သူပုန္ျဖစ္လာျခင္းျဖစ္သည္။ က်ေနာ္ အိမ္သို႔ သူေရာက္လာစဥ္ ပထမအႀကိမ္ ေတာ္ခုိခဲ့သည္ကို က်ေနာ္က စပ္စုမိသည္။ “ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး ကာလတုန္းက အထက္ပ်ဥ္းမနား၊ ေအာက္လူေတာ္လို႔ ဆို႐ိုး ရွိခဲ့တယ္။ လူေတာ္ဆိုတာ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေျမာင္းျမနယ္က ရြာႀကီးတရြာ။ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚဆိုတာ က တခါက လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး ဘူမိနက္သန္မွန္ခဲ့တဲ့ေဒသပဲ။ ၁၉၆၉ မွာ စစ္အုပ္စုရဲ႕ ျဖတ္ေလးျဖတ္နဲ႔ အေရးနိမ့္ခဲ့ရတယ္။ ေအး ... ဒါေၾကာင့္ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚသားျဖစ္တဲ့ ငါတို႔ဟာ ငါတို႔ေခတ္မွာ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး ျဖစ္ေပၚေစရမယ္။ အဲဒီလိုေပၚလာၿပီဆို ရင္ေတာ့ ပထမဆံုးပစ္ေဖာက္လိုက္တဲ့ေသနတ္သံဟာ ငါတို႔မ်ဳိးဆက္ေတြသယ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ ေသနတ္သံ ျဖစ္ေစရမယ္ ... ဒါဟာ ၁၉၇၉ မွာ ဟစ္ေႂကြးခဲ့တာ ... ဒါေၾကာင့္ ေတာတြင္းက လူမ်ဳိးစုလက္ နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရးထဲေရာက္ခဲ့တာ ... အဲဒီကေန ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚကိုျပန္ေရာက္လာတယ္ ... ေတာ္လွန္ေရးကိုျပန္ေဖၚတယ္ေလ...” သူ ဒုတိယအႀကိမ္ ေတာခို သူပုန္ျဖစ္ေတာ့ မာနယ္ပေလာ ေရာက္လာသည္။ ၇၉ က ေပါင္းစည္းခဲ့သည့္ လူမ်ဳိးစုေခါင္းေဆာင္မ်ားကုိ သူျပန္ေတြ႔ရျပန္သည္။ ေတာ္လွန္ေရးထဲ ေရာက္လာသည့္အခါ ၇၉ ကႏွင့္မတူေတာ့။ ၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို ထင္ထားသည့္အ တိုင္းပင္ စစ္အုပ္စုက အာဏာလႊဲေျပာင္းေရးအတြက္ သ႐ိုးသရီေတာင္မျဖစ္ေတာ့။ ခင္ၫြန္႔က ၉၀ ဇူလုိင္ ၂၇ တြင္ အမိန္႔ထုတ္လုိက္သည္။ ယာယီဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒေရးဆြဲ၍ အစုုိးရဖြဲ႔ စည္းျခင္းကို မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ် လက္မခံသည့္အျပင္ ထုိသုိ႔ေဆာင္ရြက္ပါက ဥပေဒႏွင့္အညီ အေရးယူမည္ျဖစ္ေၾကာင္း စစ္မိန္႔စစ္အာဏာ ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဒီခ်ဳပ္ပါတီထဲတြင္ ျပည္သူ႔ဆႏၵႏွင့္အညီ မျဖစ္မေနလူထုအစိုးရဖြဲ႔စည္းရမည္ ဆိုသည့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ တုိးတက္ေတာ္လွန္သည့္အင္အားစုမ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။ စင္ၿပိဳင္အစိုးရဖြဲ႔ရန္ထိုကိုယ္စားလွယ္မ်ား ထိုအင္အားစုမ်ားႏွင့္အတူ ကိုေအာင္ေစာဦးေရာက္ရွိလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သူက ျပည္တြင္းတြင္ အစီအစဥ္အားလံုးေရးဆြဲ ၿပီးမွ ထြက္ခြါခဲ့ရသျဖင့္ (NCGUB) ဖြဲ႔ၿပီးမွ မာနယ္ပေလာသို႔ ေရာက္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဤသို႔ ျဖင့္ အမ်ဳိးသားၫြန္႔ေပါင္းအစိုးရကို (NCGUB) ဒီမိုကေရစီမဟာမိတ္မ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (DAB) ႏွင့္ ဒီမုိကရက္တစ္ မဟာမိတ္မ်ားတပ္ေပါင္းစု (NDF) တို႔၏ ၀ိုင္းရံေထာက္ကူမႈျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေနာက္ သူက ေမတၱာေပါင္းကူးတံတား ထိုးသူ။ လက္ေတြ႔ေဆာက္သူ။ ေတာင္ေပၚ တုိင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္းက ဗမာေတြၾကားမွာ ငါတို႔ဟာ ေမတၱာေပါင္းကူးတံတား ျဖစ္ ေစရမည္ဟု ခံယူထားသည္။ ေတာတြင္းလက္နက္ကိုင္ လူမ်ဳိးစုမ်ားၾကားတြင္ ညီၫြတ္ေရးကို တည္ေဆာက္သူ။ “စစ္အုပ္စုကိုၿဖိဳခ်ဖို႔ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးေအာင္ျမင္လိမ့္မယ္လို႔ ဘယ္ဘုရား ကမွ ဗ်ာဒိတ္ေပးလႊတ္လိုက္တာမဟုတ္ဘူး။ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးနဲ႔ ေအာင္ပြဲခံႏုိင္တာ မခံႏုိင္တာတပိုင္း၊ အနိမ့္ဆံုးအဆင့္ တိုင္းရင္းသားေတြၾကားမွာေတာ့ အမ်ဳိးသားညီၫြတ္ေရး ကို ရေအာင္တည္ေဆာက္ယူရမယ္။ ဒါဟာ ျပည္တြင္းက တျခားလူေတြ မရႏုိင္တဲ့ အခြင့္အ ေရးပဲ။ မဟာဗမာလူမ်ဳိးႀကီး၀ါဒ ပေပ်ာက္ေအာင္ လက္ေတြ႔လုပ္ျပရမယ္။ ျပည္တြင္းက ဗမာ ေတြနဲ႔ ေတာင္ေပၚက တုိင္းရင္းသားေတြၾကားမွာ က်ေနာ္တို႔ဟာ ေမတၱာေပါင္းကူးတံတားျဖစ္ ေစရမယ္” ဖိႏွိပ္အုပ္စိုးသူေတြရဲ႕ မဟာဗမာ၀ါဒနဲ႔ အျခားတဖက္ရွိ အျမင္က်ဥ္းလူမ်ဳိးေရး၀ါဒ ေၾကာင့္ ပိုၿပီးေသြးကြဲခဲ့၊ သတ္ျဖတ္ေသြးေခ်ာင္းစီးခဲ့။ အဖိႏွိပ္ခံဗမာလူထုထဲက လူထုတဦးအ ျဖစ္နဲ႔သူက ေသြးသမုိင္းကုိ ေသြးေႂကြးဆပ္လုိသူ။ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ႏွင့္ ေႂကြးဆပ္ ေနခဲ့ေလသူ။ (၆) သူက ၁၉၅၂ ဧၿပီ ၆ ရက္ေမြး။ ဧရာ၀တီတုိင္း ပုသိမ္ဇာတိ။ ၇၄ ဇြန္လ အလုပ္သမား သပိတ္ အလုပ္သမားလႈပ္ရွားမႈတြင္ သူပါ၀င္လႈပ္ရွားစဥ္ သူ႔အသက္မွာ ၂၂ ႏွစ္၊ ထုိမွစတင္ ကာ ႏုိင္ငံေရးေလာကထဲ ေရာက္လာသည္။ ၈၈ အေရးေတာ္ပံုႀကီးတြင္ အမ်ဳိးသားေက်ာင္း သားမ်ားသမဂၢ ဒု-ဥကၠ႒။ ပုသိမ္ၿမိဳ႕နယ္လံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားသမဂၢအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာလူထုဆႏၵေဖာ္ထုတ္ေရး ေကာ္မတီ၏ အမႈေဆာင္။ အစာငတ္ခံ ဆႏၵျပသပိတ္သား။ (NLD) တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ တာ၀န္ေပးခ်က္အရ ပဲခူးတိုင္းစည္း ႐ံုးေရးမွဴး။ စင္ၿပိဳင္အစိုးရဖြဲ႔စည္းေရးတြင္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ။ ေတာ္လွန္ေရးေဒသသို႔ေရာက္ လာစဥ္ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈႏွင့္အတူ တာ၀န္ႏွင့္ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြက စိပ္လာသည္။ (NLD) လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ ဗဟိုစည္း႐ံုးေရးေကာ္မတီ၀င္၊ ႏိုင္ျခားေရး႒ာန။ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ ငံ အမ်ဳိးသားေကာင္စီအဖြဲ႔၀င္၊ ေနာက္တႏွစ္တြင္ အမ်ဳိးသားေကာင္စီ သဘာပတိ အဖြဲ႔၀င္၊ (NLD_LA) ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ေကာ္မတီ၊ တြဲဘက္အတြင္းေရးမွဴး စသျဖင့္ သမုိင္းအေကြ႔ အခ်ဳိး အမ်ဳိးမ်ဳိးတြင္ ဘ၀အမ်ဳိးမ်ဳိးကိုျဖတ္သန္းခဲ့ရသည္။ ေက်ာင္းသားဘ၀၊ ေတာ္လွန္ေရးသ မားဘ၀၊ ထို႔ေနာက္ ႏိုင္ငံေရးသမား၊ ေက်ာင္းသားသမဂၢေခါင္းေဆာင္။ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္း မ်ား၏ ေခါင္းေဆာင္။ ရန္သူစစ္အုပ္စုက သူ႔ကို တရားခံေျပးအျဖစ္ေၾကညာလုိက္သည္။ အထူး ျခားဆံုးေသာ အမွတ္အသားမွာ သတင္းစာဆရာ၊ အယ္ဒီတာစာေရးဆရာ သမုိင္းက်မ္းျပဳစုသူ၊ ထုတ္ေ၀သူ စသျဖင့္။ ၁၉၇၄ မွ ၂၀၀၇ သုိ႔ေရာက္ေသာအခါ သူ၏ႏိုင္ငံေရးစာေပ လႈပ္ရွားမႈ သက္တမ္းမွာ ၂၃ ႏွစ္သို႔ တိုင္ခဲ့ေပၿပီ။ သူက သဘင္မႈတြင္ ေမြ႔ေပ်ာ္သူ။ အေလ့အထႀကီးသူ။ က်ေနာ္က သူ႔အေလ့အထမ်ဳိး ကို ေက်ာင္းသားဘ၀ထိ ရရွိေနခဲ့ဖူးသည္။ ၀ါသနာက တထပ္တည္း။ သို႔ေသာ္ ယၡဳအခါ သူ႔ကို လိုက္၍မမွီေတာ့။ ဇာတ္ခံုေပၚက သႀကၤန္မင္းသား၊ ဇာတ္မင္းသားအျဖစ္ သ႐ုပ္ေဆာင္ ေသာအခါ သဘင္မႈအႏုပညာ၏ ဇာတ္ဟန္၊ ဇာတ္အသံကို အျပည့္အ၀ပင္ေတြ႔ရသည္။ အိေႁႏၵမဆည္ႏိုင္ ေတာ့။ သူ႔ကိုၾကည့္ကာ က်ေနာ္ရယ္ေလသည္။ ေလွာင္ရယ္ ေျပာင္ရယ္မ ဟုတ္။ ဇာတ္ကြက္ ဇာတ္၀င္ထိမိေအာင္ သ႐ုပ္ေဆာင္ႏုိင္၍ အံ့ၾသျခင္းျဖင့္ ရယ္မိျခင္းျဖစ္ သည္။ တကယ္က ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိမႈတြင္ ထိုသို႔သဘင္မႈျဖင့္ ျဖန္႔ခ်ိတတ္သူ။ မွတ္မွတ္ရရ။ ၈၁ ႏွစ္ ေျမာက္အမ်ဳိးသားေအာင္ပြဲေန႔ကို က်ေနာ္ေနထိုင္သည့္ ၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပစဥ္ သူက ျပဇာတ္ျဖင့္ ၁၉၂၀ ေက်ာင္းသားသပိတ္ကို သ႐ုပ္ေဖၚကာမ်ဳိးဆက္သစ္မ်ားအား အမ်ဳိးသားေန႔ကို မိတ္ ဆက္ေပးသည္။ အမ်ဳိးသားေအာင္ပြဲေန႔သမိုင္းကို မသိၾကသည့္ အသက္ ႏွစ္ဆယ္၀န္းက်င္ ဗမာျပည္ဘြားလူငယ္မ်ားအတြက္ ဒီဇာတ္ ဒီသမုိင္းသည္ ထူးဆန္းေနေလသည္။ ထိုေန႔မက်င္းပမီ၊ ဇာတ္မကမီ ၅ ရက္ ႀကိဳ၍သူေရာက္လာသည္။ အလုပ္က ခြင့္ယူကာ မုိင္တေထာင္ေက်ာ္ေ၀းသည့္ ၀ါရွင္တန္ဒီစီမွ လာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဇာတ္တိုက္ၾကရသည္။ သူ က ဇာတ္ေၾကာင္းျပန္ေျပာသူ။ (narrater)။ သို႔ေသာ္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုဘဦးေနရာ မွာ ၀င္ေရာက္ကျပရမည့္သူကို ရွာမေတြ႔၊ ေနာက္ဆံုးက်ေနာ္ပဲ ကိုဘဦး ၀င္လုပ္ရသည္။ ခက္သည္က ေက်ာင္းသားသပိတ္တြင္ ကိုဘဦးေျပာရမည့္ စာသားမ်ားကို က်ေနာ္က အလြတ္ မက်က္ႏိုင္။ အလြတ္မက်က္တတ္။ တကၠသိုလ္တြင္ စာက်က္ၿပီး စာေမးပြဲေျဖခဲ့သူမဟုတ္။ စာက်က္မေျဖသျဖင့္ ဂုဏ္ထူးအမွတ္မေပးႏိုင္ေၾကာင္း ပါေမာကၡက က်ေနာ့္ကိုေျပာဖူးသည္။ ယခုလည္း ကုိေအာင္ေစာဦးက “ကိုစုိးခ်ိန္စာက်က္ဗ်ာ၊ အလြတ္ေျပာရမွာ၊ သဘာ၀က်ေအာင္ အလြတ္ေျပာရမွာဗ်” ဟုေျပာသည္။ “က်ေနာ္တို႔ေတြဟာ သမိုင္းေႂကြးဆပ္ေနၾကတာ မဟုတ္ လားကိုစုိးခ်ိန္” ဟု ဇာတ္တိုက္သည့္ညက တုိးတုိးသက္သက္က်ေနာ့္ကိုေျပာျပသည္။ က်ေနာ္က ဒီအတုိင္းပဲခံယူထားပါတယ္ဗ်ာဟု သူ႔ကိုတုန္႔ျပန္သည္။ တကယ္ဇာတ္ကရေသာအခါ က် ေနာ္ စာဖတ္ၿပီးေျပာရေတာ့သည္။ သူ႔မ်က္ႏွာကိုၾကည့္ကာက်ေနာ့္မွာ မ်က္ႏွာပူေနမိေလ သည္။ ေနာက္ႏွစ္ ၂၀၀၂ တြင္ သႀကၤန္ပြဲလုပ္ေသာအခါ သူ႔မိသားစုအားလံုး က်ေနာ့္အိမ္ ေရာက္လာသည္။ သႀကၤန္အဖြဲ႔ႏွင့္အတူ သံခ်ပ္ထိုးရန္ သႀကၤန္သံခ်ပ္၀တ္စံုျပည့္တဒါဇင္ေက်ာ္ ကို ထမ္းပိုးသယ္ယူလာခဲ့သည္။ သႀကၤန္အဖြဲ႔ လူႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ကို ဇာတ္တိုက္ထားသည့္ အ တိုင္း သႀကၤန္ပြဲ၏ဇာတ္ခံုထက္တြင္ ေ၀ဆာျမဴးႂကြေနၾကေတာ့သည္။ သူကား သႀကၤန္မင္းသား သံခ်ပ္ေခါင္းေဆာင္ စတိတ္ဒါ႐ိုက္တာ။ သဘင္ဟန္ျဖင့္သူ႔မွာ ငွက္သြင္ပ်ံႂကြမတတ္ေသာင္ ... ျဖစ္ေနေလသည္။ စစ္အုပ္စု၏ အစုတ္မ်ားအပုပ္မ်ားကို ဇာတ္ခံုထက္တြင္ စိပ္မႊာဆြဲထုတ္ပစ္ခဲ့။ ၾကက္သီး ေမႊးညႇင္းထရသည္။ က်ေနာ္က သူ႔ဇာတ္ကြက္ထဲတြင္ လူလိုသျဖင့္ တကြက္ ႏွစ္ကြက္ ၀င္ေပး၍ သ႐ုပ္ေဆာင္ေပးရသည္။ သူႏွင့္က်ေနာ္ တရားေဟာစင္ျမင့္တြင္ မၾကာခဏဆံုစည္းျဖစ္ၾကသည္။ ဖို႔တ္၀ိန္းၿမိဳ႕ အမ်ဳိးသားေအာင္ပြဲေန႔၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေမြးေန႔၊ ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းေမြး ေန႔၊ တိုက်ဳိစာေပေဆြးေႏြးပြဲႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲစကား၀ုိင္းမ်ားတြင္ ဆံုစည္းေဟာေျပာျဖစ္ ၾကသည္။ တိုက်ဳိရွိ အင္အယ္လ္ဒီ႐ံုးခြဲ၊ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ၊ ပင္လံုစိတ္ဓာတ္ႏွင့္ ဗမာျပည္၏ အမ်ဳိးသားေရးျပႆနာေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေဆြးေႏြးပြဲ၊ မဲေဆာက္ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲတို႔တြင္ သူႏွင့္ က်ေနာ္ ဆံုစည္းလာခဲ့သည္။ တခါတရံ သူ၏သဘင္ဟန္ ကိုေတြ႔ရသည္။ စကားေျပာေကာင္း သူ။ တရားေဟာေကာင္းသူ၊ ပရိတ္သတ္ကို ညိႇဳ႕ေခၚစည္း႐ံုးႏုိင္သည့္သူ။ စကားေျပာအႏုပညာ ရပ္ကို ပိုင္ဆိုင္ထားသူ။ ေျပာမည့္အေၾကာင္းအရာကို သူကအေသ အခ်ာေလ့လာၿပီးမွ ေျပာသည္။ ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းကို စာေပႏိုင္ငံေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးေခါင္းေဆာင္မႈ႐ႈ ေထာင့္တို႔မွ ေဟာေျပာရာတြင္ စီးပိုင္ထိမိလွသည္။ ဆရာေမာင္စြမ္းရည္က က်ေနာ့္ေရွ႕မွာ သူ႔ကို မၾကာခဏ ခ်ီးမြမ္းခန္းဖြင့္သည္။ မႈိင္းေဗဒကို ကၽြမ္းက်င္သူ။ မႈိုင္းႏွင့္ပတ္ သက္၍ သမိုင္း မွတ္တမ္းစာအုပ္ေတြလည္း ထုတ္ေ၀သူ။ သူ၏ႀကီးမားသည့္ သမိုင္းအမွတ္အသားမွာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ဖ်က္သိမ္းေရးတြင္ တ လွမ္းမဆုတ္ခဲ့သူ။ ပညာတတ္ေလာက္ေကာင္ႏွင့္ သစၥာေဖာက္မ်ားႏွင့္ မႏႈိင္းအပ္သည့္ ေတာ္လွန္ေရးသမား၊ ႏိုင္ငံေရးသမားး ၇၄-၇၅-၇၆ တြင္ ေတာက္ပခဲ့သည့္ ေတာ္လွန္ေရးၾကယ္ ပြင့္ကို သူကိုယ္တိုင္တန္ဘိုးထား ေလးစားသူ။ ႐ုိေသကိုင္းၫြတ္သူ။ ေမာင္စိုးခ်ိန္ ဧၿပီ-၂၈-၂၀၀၇ Labels: ႐ုပ္ပံုလႊာ |
